CMPA
Dị ứng đạm sữa bò là gì?
CMPA
Dị ứng đạm
sữa bò là gì?
sữa bò là gì?
Dị ứng đạm sữa bò (CMPA) là gì?
Dị ứng thực phẩm xảy ra khi các thành phần cụ thể trong thực phẩm (protein) được nhận diện bởi các kháng thể hoặc tế bào chuyên biệt với dị nguyên, kích hoạt các phản ứng miễn dịch cụ thể dẫn đến các triệu chứng đặc trưng.1
Dị ứng đạm sữa bò (CMPA) là một phản ứng miễn dịch với một hoặc nhiều loại protein có trong sữa bò và các sản phẩm từ sữa (bao gồm cả sữa công thức thông thường cho trẻ sơ sinh).2
Các loại phản ứng dị ứng (IgE, không IgE hoặc hỗn hợp)
Thuật ngữ dị ứng và bệnh dị ứng bao hàm rộng và bao gồm các bệnh lý lâm sàng liên quan đến thay đổi khả năng phản ứng miễn dịch, có thể là qua trung gian IgE hoặc không qua trung gian IgE.3
IgE là một loại kháng thể (immunoglobulin) đặc biệt gây ra phản ứng dị ứng tức thời, trong khi dị ứng không qua trung gian IgE là một phản ứng chậm, thường xảy ra sau 2-72 giờ.3,4
Mặc dù thường được coi là một bệnh lý đơn lẻ, CMPA thực tế là do hai bệnh lý miễn dịch khác nhau gây ra, cụ thể là dị ứng qua trung gian IgE và dị ứng không qua trung gian IgE.4
Dị ứng qua trung gian IgE
Dị ứng qua trung gian IgE thường được gọi là ‘phản ứng khởi phát nhanh,’ vì các triệu chứng xuất hiện nhanh chóng sau khi tiếp xúc với dị nguyên (trong vòng vài phút hoặc tối đa 2 giờ)4, 5. Trong các trường hợp nghiêm trọng, các phản ứng qua trung gian IgE có thể dẫn đến sốc phản vệ đe dọa tính mạng.4
Dị ứng không qua trung gian IgE
Phản ứng không qua trung gian IgE, hay ‘phản ứng khởi phát chậm,’ có xu hướng xuất hiện chủ yếu sau 2 đến 72 giờ sau khi tiêu thụ các sản phẩm từ sữa.4,5
Một số phản ứng có thể bao gồm hỗn hợp của cả hai loại và được gọi là ‘dị ứng hỗn hợp IgE và không IgE’.4
Phân loại các phản ứng bất lợi với sữa bò
Phản ứng bất lợi với sữa bò
Việc nhận biết dị ứng đạm sữa bò (CMPA) có thể khó khăn do các triệu chứng thường gặp không chỉ đặc trưng cho CMPA mà còn phổ biến ở nhiều vấn đề khác của trẻ (như phát ban, trào ngược, colic, và tiêu chảy).1
Dị ứng đạm sữa bò
Phản ứng qua trung gian miễn dịch đối với protein trong sữa bò
Dị ứng qua trung gian IgE
Phản ứng khởi phát nhanh
Dị ứng không qua trung gian IgE
Phản ứng khởi phát chậm
Bất dung nạp lactose
Tình trạng bất dung nạp lactose xảy ra khi trẻ thiếu hụt men lactase, dẫn đến không tiêu hóa được lactose. Đây không phải bệnh lý miễn dịch. CMPA thường bị nhầm lẫn với bất dung nạp lactose.1
CMPA so với bất dung nạp Lactose
CMPA thường bị nhầm lẫn với bất dung nạp lactose, nhưng đây là hai tình trạng riêng biệt.4, 6
| Tình trạng | Dị ứng đạm sữa bò (CMPA) | Bất dung nạp lactose |
| Định nghĩa | CMPA là phản ứng miễn dịch đối với các protein trong sữa bò. | Bất dung nạp lactose là một tình trạng không do miễn dịch, trong đó cơ thể không thể tiêu hóa được đường lactose trong sữa.4,6 |
| Những đợt cấp tiềm ẩn | Có thể dẫn đến các vấn đề tiêu hóa như tiêu chảy, đầy hơi, và chướng bụng. Phát ban, chàm và khó thở chỉ xuất hiện ở CMPA.6 | Có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như tiêu chảy, đầy hơi và chướng bụng.6 |
| Chế độ ăn uống | Sữa công thức không có lactose và các sản phẩm từ sữa không phù hợp cho trẻ bị CMPA vì chúng chứa protein sữa bò nguyên vẹn và do đó không phải là sản phẩm không gây dị ứng.7 | Sữa công thức không có lactose và các sản phẩm từ sữa phù hợp cho trẻ bất dung nạp lactose.7 |
| Quản lý | Quản lý bằng cách loại bỏ sữa và các sản phẩm từ sữa khỏi chế độ ăn.7 | Quản lý bằng cách giảm hoặc tránh các sản phẩm từ sữa.7 |
| Một số bệnh nhân CMPA cũng có thể mắc thêm tình trạng bất dung nạp lactose thứ phát.7 | ||
Tần suất dị ứng đạm sữa bò (CMPA) là bao nhiêu?
Dị ứng đạm sữa bò (CMPA) là dạng dị ứng thức ăn phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đa số trẻ hết dị ứng khi đến 3 tuổi, nhưng vẫn có nguy cơ phát triển thêm các triệu chứng dị ứng khác - được gọi là “tiến trình dị ứng.”
Tìm hiểu thêmLàm thế nào để nhận biết dị ứng đạm sữa bò (CMPA)
Trẻ sơ sinh thường biểu hiện các triệu chứng khác nhau ở một hoặc nhiều hệ cơ quan. Nhận biết các mẫu triệu chứng và sự chồng chéo giữa chúng là chìa khóa để xác định trẻ bị dị ứng đạm sữa bò (CMPA).
Tìm hiểu thêmTài liệu tham khảo
- Dhruve H, Walsh J, Mass D, Fox D. Pharm J 2018 7913 Vol 300, online: DOI: 10.1211/PJ.2018.20204583.
- Vandenplas Y, Koletzko S, Isolauri E et al. Arch Dis Child 2007;92:902-8.
- Boyce J, Assa’ad A, Burks A et al. J Allergy Clin Immunol 2010; 126 Vol 6:S1-S58.
- Du Toit G, Meyer R, Shah N et al. Arch Dis Child Educ Pract Ed 2010;95:134-44.
- Fox et al. Clin Transl Allergy (2019) 9:40.
- Crittenden RG, Bennett LE.. J Am Coll Nutr 2005;24:582S-91S.
- Heine, AlRefaee, Bachina et al. 2017, 10:41, DOI 10.1186/s40413-017-0173-0.
